Find Us

فرمولها و جداول محاسبه قطر ( سایزینگ) دودکش

 جدول سایز دودکش برای یک دستگاه گازسوز. توجه شود که سایز مناسب برای آب گرمکن زمینی با رنگ آبی و سایز مناسب برای آب گرم کن فوری با رنگ سبز نشان داده شده است و این ایده که کلا سایز دودکش آب گرمکن دیواری 15 است محتاطانه است

 

 

 

 

سایز لوله رابط دودکش مشترک بین چند دستگاه گازسوز

 

سایز دودکش مشترک بین چند دستگاه گازسوز

 

منبع شرکت پکمن

محاسبه ابعاد دودکش

برای محاسبه ابعاد و قطر دودکش پارامتر های زیر دخیل هستند:

  • ارتفاع ساختمان (دودکش )
  • ظرفیت حرارتی بویلر مورد نظر
  • درجه حرارت دود خروجی
  • درجه حرارت محیط
  • فشار محیط
  • فشار خروجی دود از بویلر

اختلاف دمای بین گاز‌های داغ خروجی از دیگ و هوای اتمسفریک، باعث ایجاد مکش در مسیر دودکش و صعود گاز‌های داغ به سمت بالا می‌شود. به این نیروی ایجاد شده توسط اختلاف فشار نیروی درفت می گویند. هرچه طول دودکش بیشتر باشد، مکش ایجاد شده در دودکش در سطح مقطع یکسان بیشتر شده و سرعت صعود گاز‌ها نیز افزایش می‌یابد. علاوه بر افزایش ارتفاع، کاهش قطر در دبی حجمی ثابت نیز باعث افزایش سرعت صعود در دودکش می‌شود. این نیروی به وجود آمده باید به میزانی باشد که بر نیروی اصطکاکی در دودکش غلبه کند و همچنین بر دبی در گذر دود داخل دیگ تاثیر نگذارد.
افزایش سرعت جریان در یک دودکش باعث ایجاد صدا و لرزش در مسیر دودکش می‌گردد. این افزایش لرزش می‌تواند به سازه دودکش آسیب برساند. علاوه بر این، افزایش صدا نیز مزاحمت‌هایی به دنبال خواهد داشت.
بنا بر گفته های بالا و دانایی بر این موضوع که ارتفاع دودکش در ساختمان ها قابل تغییر نیست و برابر با ارتفاع ساختمان است، سطح مقطع مناسب برای دودکش بنا بر ظرفیت دیگ و ارتفاع دودکش، در هندبوک‌ها آمده‌است تا میزان مکش مناسب برای بویلر فراهم شود و سرعت هم از میزان مجاز آن فراتر نرود این در حالی است که قطر دودکش تاثیر به سزایی در افت فشار درون مسیر دودکش دارد.
همواره در محاسبات ارتفاع ساختمان مشخص است و پارامتری که در دسترس است برای کنترل سرعت و افت فشار درون دودکش ، سطح مقطع دودکش یا همان قطر دودکش می باشد. از آنجائیکه ظرفیت دیگ، پارامتر شناخته ‌شده‌تری از دبی گاز‌های حاصل از احتراق است، جهت استفاده ساده‌تر از این جدول‌ها، این جدول ها بر اساس ظرفیت دیگ، تنظیم می‌کنند. که اساس کاری آنها فرمول زیر است.

سطح مقطع دودکش بر اساس ظرفیت دیگ و ارتفاع دودکش
ارتفاع به متر مقطع مدور CM2 مقطع چهار گوش  CM2
30 25 20 15 12 10
ظرفیت دیگ به کیلوکالری بر ساعت
55000 50000 50000 23 20*20
95000 90000 80000 75000 70000 26 20*27
180000 150000 140000 125000 115000 110000 30 27*27
250000 240000 210000 190000 180000 165000 37 27*40
380000 360000 320000 300000 280000 250000 45 40*40
550000 500000 470000 420000 400000 52 40*53
770000 720000 660000 600000 60 53*53
1000000 950000 870000 800000 67 53*66
1300000 1200000 1100000 75 66*66
1700000 1600000 84 66*85
2100000 1900000 92 74*92
2300000 2100000 96 85*85

بنا بر جدول بالا برای دیگ با ظرفیت 1,000,000  کیلوکالری بر ساعت و ارتفاع دودکش 30 متر، قطر دودکش برابر با 67 سانتی متر بدست می آید.

همچنین از فرمول ها و روابط رایج زیر نیز می توان برای بدست آوردن سطح مقطع دودکش استفاده کرد.

1. از طریق فرمول سطح مقطع

که این فرمول برای بار حرارتی 400000 الی 2500000 کیلوکالری در ساعت است.
که در آن:
h  ارتفاع دودکش به متر m
Q بار حرارتی به کیلو کالری در ساعت Kcal/h
A سطح مقطع به سانتی متر مربع Cm2

برای دیگ یک میلیون کیلوکالری سه پاس بنا بر این فرمول با ارتفاع 30 متر ساختمان داریم:

که قطر دودکش دیگ 1 ملیون کیلوکالری بر ساعت با ارتفاع 30 متر برابر است با :

2. به ازای هر کیلو وات توان دیگ400 mm2

برای این نوع از محاسبات برای دیگ مورد مثال داریم :

که در نتیجه قطر به دست می آید:

3. به ازای هر 1000 BTU/HR توان دیگ: 0.2 in2

برای هر 1000 BTU/HR توان دیگ 0.2 اینچ مربع سطح مقطع لازم است در نظر گرفته شود.
برای این نوع از محاسبات برای دیگ مورد مثال داریم :

4.از طریق رابطه زیر که سطح مقطع را بر اساس CM2 ارائه می دهد:

که:
A:سطح مقطع بر حسب CM2
Q:ظرفیت حرارتی دیگ بر حسب Kcal/h
H:ارتفاع دودکش بر حسب M

مقایسه حالات محاسبه ابعاد دودکش

در حالت 2 و 3 دقت بسیار پایین است و به هیچ وجه توصیه نمی شود، چون ارتفاع در محاسبه ی آن نقش ندارد. پس سه عدد دیگر بدست آمده را در زیر مقایسه می کنیم:

• از نمودار: D=67 cm
• از فرمول نمونه اول: D=52 cm
• از فرمول نمونه آخر: D=68 cm

اختلاف فشار دو سر دودکش

اختلاف فشار دو سر دودکش

اختلاف فشار دو سر دودکش که باعث ایجاد مکش و غلبه بر افت‌های موضعی موجود در مسیر دودکش می‌گردد، از رابطه زیر قابل محاسبه است:

که در آن، P∆، افت فشار بر حسب Pa، P_0، فشار هوای محیطی است که دودکش در آن وارد می‌شود. H، ارتفاع دودکش بر حسب متر، T_in و T_out، به ترتیب میانگین دمای گاز درون دودکش و دمای هوا، در خروجی دودکش بر حسبK ° می‌باشد.

1 thought on “فرمولها و جداول محاسبه قطر ( سایزینگ) دودکش”

  1. ابوالقاسم احمدی says:

    Thanks; very usefull and fastly appliable data.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *